Objawy:

Zakażenie Chlamydia trachomatis  serotyp D-K powoduje zapalenie dolnych odcinków narządów moczowo–płciowych,  a zwłaszcza  nie rzeżączkowe zapalenie cewki moczowej (NGU) u mężczyzn oraz zapalenie cewki moczowej i kanału szyjki macicy u kobiet i jest najczęściej występującym zakażeniem przenoszonym drogą płciową  występującym w Europie. 

Okres inkubacji w objawowym chlamydialnym zapaleniu cewki moczowej liczy 7-14 dni. Po upływie tego czasu pojawiają się pierwsze objawy takie jak wysięk śluzowej lub śluzowo –ropnej wydzieliny z cewki moczowej, bóle podczas oddawania moczu i swędzenie bądź pieczeniem cewki moczowej. U mężczyzn zakażenie może się rozwinąć  w zapalenie najądrzy czy  odbytu. Zapalenie najądrzy objawia się jednostronnym obrzękiem najądrza lub jadra bądź obu, bólami podczas oddawania moczu oraz gorączką. Zapalenie odbytnicy występuje wśród populacji MSM i często przebiega bezobjawowo. U kobiet zakażenie Chlamydia trachomatis powoduje ostre zapalenie jajowodu, ostre zapalenie śluzówki macicy  oraz zapalenie szyjki macicy. U około 70% kobiet zakażenie przebiega bezobjawowo. Zapalenie kanału szyjki macicy objawia się wysiękiem śluzowo ropnej wydzieliny , krwawieniem, bulami w okolicy narządów miednicy mniejszej oraz pieczeniem podczas oddawania moczu. Zapalenie szyjki macicy może rozwinąć powikłania takie jak zapalenie jajników, zapalenie jajowodów z ich niedrożnością oraz zapalenie gruczołu przedsionkowego większego (Bartholina). Odległymi powikłaniami ostrego bądź bezobjawowego zapalenia narządów miednicy mniejszej mogą być ciąże pozamaciczne bądź bezpłodność.

Noworodki zakażone w wyniku porodu i zetknięcia się z Chlamydia trachomatis w  zakażonym kanale rodnym rozwijają zakażenie w obrębie spojówek i gałki ocznej oraz bezgorączkowe zapalenie miąższowe płuc.

Ziarnica weneryczna (ziarnica weneryczna pachwin) wywoływana przez Chlamydia trachomatis serotyp L1, L2, L3 może dotyczyć wielu narządów i przebiega trzyetapowo. Okres wylęgania od kilku do kilkunastu dni. W pierwszym etapie choroby pojawiają się zmiany grudkowo-pęcherzykowe na skórze zewnętrznych narządów płciowych. Drugi etap choroby następuje po upływie 2-6 tygodni i w tym czasie dochodzi do powiększenia węzłów chłonnych. U 1-3 pacjentów zropiałe węzły chłonne ulegają przebiciu i w związku z tym wytwarzają się  przetoki, które goją się powoli z pozostawianiem blizn. U kobiet stan zapalnych dotyczy częściej węzłów biodrowych oraz około odbytniczych, a dolegliwości bólowe zlokalizowane sią w dole brzucha. Podczas drugiego etapu choroby mogą wystąpić objawy ogólne o różnym nasileniu takie jak gorączka, bóle głowy czy brak apetytu. Trzeci etap rozwija się gdy nie jest wdrożone leczenie. Włóknienie i powstawanie blizn powoduje zwężenie cewki moczowej oraz odbytnicy. W miarę upływu czasu może powodować to niedrożność naczyń chłonnych i prowadzić do słoniowacizny krocza, prącia lub warg sromowych.   

Diagnostyka:

zalecaną metodą diagnostyczną w diagnostyce zakażeń chlamydiami ze względu na wysoką czułość i swoistość oraz szybki czas uzyskania wyniku jest test amplifikacji kwasu nukleinowego (nucleic acid amplification tests – NAAT), który wykrywa swoiste DNA. W przypadku niedostępności testu NAAT możliwe są testy opierające się na metodzie  hodowli komórkowej bądź fluorescencji bezpośredniej (direct fluorescence assay – DFA). badanie krwi na obecność przeciwciał ma znaczenie jedynie w przypadku zapalenia płuc u noworodków. Obecnie zaleca się wykrywanie DNA chlamydii w moczu i w ropnej wydzielinie z dróg moczowo płciowych. Zestawy do tych badań muszą posiadać atesty międzynarodowe i podlegać międzynarodowej kontroli zewnętrznej, ponieważ istnieje możliwość otrzymania wyników fałszywie dodatnich.

chlamydia 4.png

Źródło: CDC/ Dr. E. Arum; Dr. N. Jacobs

Badania wykrywające obecność chlamydii z określeniem serotypu, dostępne w nielicznych laboratoriach na świecie (PCR, NAAT, badanie mikroimmunofluorescencyjne), nie są stosowane w rutynowej praktyce klinicznej. Badani serologiczne mikrobiologiczne przeprowadza się w celu wykluczenia współistnienia innych zakażeń przenoszonych drogą płciową.   

Zalecenia dotyczące laboratoryjnego wykrywania C. trachomatis są regularnie odnawiane przez CDC, co zapewnia przegląd dostępnych testów, aktualizację standardowych procedur pobierania próbek i przetwarzania próbek oraz doradza w interpretacji wyników badań do raportowania laboratoryjnego. Ponadto europejskie wytyczne dotyczące leczenia zakażeń chlamydią zostały ustanowione i opublikowane w 2016 r. Przez Międzynarodową Unię Europejską ds. Zakażeń Przenoszonych drogą Seksualną (IUSTI) w Europie.

Wskazania do badania chlamydii są rozległe, nie ograniczające się tylko do pacjentów z objawami, ale także skupiają się na dużej liczbie grup podstawowych, w tym osób ze zdiagnozowanymi innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową oraz ich kontaktami seksualnymi, przerwaniem ciąży lub jakąkolwiek interwencją wewnątrzmaciczną. A w szczególności osoby które wykazują ryzykowne zachowania seksualne przed 25 rokiem życia.

Transmisja:

Zakażenie chlamydiami przenosi się z człowieka na człowieka poprzez bezpośredni kontakt błony śluzowej podczas stosunku płciowego (pochwowego, analnego oraz oralnego) bądź podczas porodu zakażonej matki.

Urogenitalne zakażenia chlamydialne nie pozostawiają trwałej odporności.

Zapobieganie:

Zmniejszenie ryzyka zakażenia chlamydiami jest możliwe poprzez ograniczenie liczby partnerów seksualnych oraz właściwe zabezpieczenie poprzez stosowanie prezerwatyw. Pośredni wpływ na zapobieganie rozprzestrzenianiu się zakażenia  ma szybkie zdiagnozowanie i wdrożenie leczenia zakażonych osób poprzez badania profilaktyczne osób mających kontakty seksualne z większą ilością partnerów.